Γεράκι: το φράγκικο κάστρο που έγινε ολόκληρη πολιτεία

Μια από τις πιο παράξενες ιστορίες εκτυλίχθηκαν σε αυτό το κάστρο που φτάνουν μέχρι το σήμερα και διδάσκουν ιστορία – Γεράκι Λακωνίας.

Μπορεί κα΄ποιοι, φτάνοντας σε τέτοιους χώρους να βλέπουν μόνο σωρούς από πέτρες και γκρεμισμένα κτήρια. Ίσως ακόμη και να αρνούνται να επισκεφτούν τέτοια μέρη. Εγώ όμως επιμένω πως σαν Έλληνες έχουμε δικαίωμα αλλά και υποχρέωση, να επισκεπτόμαστε τέτοιους χώρους σε κάθε ευκαιρία. Όλα αυτά που μοιάζουν άχρηστα απομεινάρια μιας άλλης εποχής, είναι κομμάτι μας. Φτάνει αυτό, για να καταλάβουμε τη σπουδαιότητα αυτών των “λιθαριών”.

Μπορεί η περιοχή του Γερακίου να μην αναγράφεται σε κανέναν ταξιδιωτικό οδηγό ούτε να συμπεριλαμβάνεται στους must ορεινούς προορισμούς του Σαββατοκύριακου αλλά πίστεψέ με φίλε αναγνώστη, εδώ μιλάμε για μια πολύ ιδιαίτερη περιοχή. Εδώ μεταφέρεσαι σε μια άγνωστη Ελλάδα που βράζει ακόμα από ζωή. Αναλογίσου πως αυτή η περιοχή κατοικείται εδώ κι 6000 χρόνια κι ύστερα σκέψου το βάρος αυτής της ιστορίας.

Το Γεράκι κατοικείται από την Προϊστορική εποχή λοιπόν και είναι ένα από τα αρχαιότερα χωριά της Ελλάδας το οποίο δεν εγκαταλείφθηκε ποτέ. Μπορεί να άλλαξε πολλές φορές “χέρια” στο παρελθόν αλλά οι κάτοικοί του δεν έφυγαν ποτέ από την περιοχή. Οι ανασκαφές που έχουν πραγματοποιηθεί στην περιοχή μαρτυρούν την ύπαρξη ανθρώπου έως και πριν από 6000 χρόνια.

Στο σήμερα μάλιστα, το Γεράκι δεν είναι ένα από τα εκατοντάδες χωριά της ελληνικής υπαίθρου που ακροβατούν μεταξύ ζωής και εγκατάλειψης. Τουναντίον. Το Γεράκι μετράει περίπου 1400 κατοίκους μεταξύ αυτών και πολλούς νέους οι οποίοι ασχολούνται κατά βάση με τη γεωργία.
Η περιοχή παρά τις δύσκολες συνθήκες και τη μόδα της αστυφιλίας, εξελίσσεται διαρκώς και παραμένει ένας πλούτος της ελληνικής υπαίθρου.

Το κάστρο στο Γεράκι και η ιδιαίτερη ιστορία του

Πάμε να δούμε τα πιο σημαντικά στοιχεία της καστροπολιτείας που για χρόνια παρέμενε άγνωστη στο κοινό;

• Η οικοδόμηση του κάστρου τοποθετείται περίπου το 1210 από τους Φράγκους οι οποίοι κυριάρχησαν στον ελλαδικό χώρο μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης τον Απρίλιο του 1204
• Η κατασκευή του κάστρου αποφασίστηκε από τον Γάλλο βαρόνο Γκι Ντε Νιβελέ λόγω της γεωγραφικής θέσης της περιοχής. Με αυτή την κίνηση ήθελε να ελέγχει ολόκληρη την κοιλάδα μέχρι τη θάλασσα στο λακωνικό κόλπο
• Η κάτοψή του του είναι τετράπλευρη ακανόνιστη, με μεγάλους γωνιακούς πύργους
• Χαρακτηρίζεται ορεινό κάστρο και λόγω της θέσης του προσέφερε και φυσική οχύρωση

• Επιπλέον, το Γεράκι βρισκόταν ακριβώς στο μέσο της καστροπολιτείας του Μυστρά και της Μονεμβασιάς. Η επικοινωνία αυτών των τριών κάστρων (Μονεμβασιά – Γεράκι – Μυστράς) γινόταν ανάβοντας φωτιές στις ακροπόλεις τους και με τη βοήθεια ενδιάμεσων μικρών κάστρων
• Παρέμεινε στην κατοχή των Φράγκων για 50 χρόνια και ύστερα πέρασε πάλι στα “χέρια” των Βυζαντινών μετά τη μάχη της Πελαγονίας το 1259 όπου τα 3 κάστρα (Μυστράς, Μονεμβασιά, Γεράκι) ανταλλάχθηκαν για την απελευθέρωση του Γουλιέλμου Βιλεαρδουίνου και άλλων βαρόνων
• Ύστερα από 200 χρόνια (1460), η σημερινή περιοχή της Λακωνίας (εκτός τη Μονεμβασιά) πέρασε στους Τούρκους με ηγέτη το Μωάμεθ τον κατακτητή
• 3 χρόνια αργότερα (1463), οι Βενετοί κατέκτησαν το κάστρο του Γερακίου αλλά μετά από 5 χρόνια ξαναπέρασε στην κυριαρχία των Τούρκων

Επισκέπτης σε μια ξεχασμένη καστροπολιτεία

Οι εκτιμήσεις των ειδικών τοποθετούν την εγκατάλειψή του κάστρου τον 15ο αιώνα εξού και δεν υπάρχουν τούρκικες ή ενετικές παρεμβάσεις. Έκτοτε το Γεράκι μεταφέρθηκε στη σημερινή τοποθεσία του χωριού όπου και αποτέλεσε κεφαλοχώρι της ενετοκρατούμενης και τουρκοκρατούμενης Πελοποννήσου.

Τα σωζόμενα όμως κτήρια δηλώνουν έντονη κατοίκηση και ανάπτυξη της οικονομίας καθώς επίσης κοινωνικής και θρησκευτικής ακμής. Αυτό επιβεβαιώνεται από τα ονόματα τιτλοφόρων οικογενειών που κατοίκησαν στην καστροπολιτεία.

Μάλιστα, ένας από τους θρύλους θέλει τις εκκλησίες στο Γεράκι (όχι μόνο στο κάστρο) να είναι τόσες όσες και οι μέρες του χρόνου.

Μετά την εγκατάλειψη όμως της πολιτείας αυτής, ουδείς ασχολήθηκε με αυτό το κομμάτι. Είναι χαρακτηριστικό πως μόλις τα τελευταία χρόνια ο χώρος του Παλαιογέρακου μετατράπηκε σε οργανωμένος, επισκέψιμος, αρχαιολογικός χώρος.

Σήμερα φτάνεις εδώ σε μόλις 2 χιλιόμετρα από το χωριό Γεράκι. Η είσοδος στο κάστρο είναι δωρεάν και υπολόγισε 1 – 1,5 ώρα περιήγησης. Αρκετές εκκλησίες είναι ανοιχτές και μπορείς να μπεις μέσα ενώ κάποια από τα κτήρια έχουν αναστηλωθεί μερικώς. Η σήμανση είναι πέρα από ικανοποιητική για να δημιουργήσει ο επισκέπτης μια ολοκληρωμένη εικόνα για την καστροπολιτεία.

Μη σε τρομάξει η ανηφόρα. Όσο περπατάς ούτε που θα το καταλάβεις πότε θα φτάσεις στην κορυφή. Από εδώ, η θέα (όπως σωστά μαντεύεις) είναι καθηλωτική. Τόσο, που δε θες να κατηφορίσεις και να φύγεις. Αν έχεις χρόνο και όρεξη πάρε το μονοπάτι και φτάσε μέχρι το τέλος του οικισμού περνώντας από πολλές εκκλησίες.

Ειδάλλως επίσκεψη οπωσδήποτε στο σημερινό Γεράκι! Είμαι βέβαιη πως αυτό το μέρος θα το θυμάσαι για καιρό.

#With_TraVeL_LoVe
karidostouflo