Η Παντάνασσα είναι η τελευταία Μονή που κτίστηκε στο Μυστρά και το μοναδικό κατοικήσιμο κτήριο της καστροπολιτείας σήμερα.
Ο Ιωάννης Φραγκόπουλος ήταν γόνος γνωστής οικογενείας και αποτελούσε εξέχουσα πολιτική και στρατιωτική προσωπικότητα στο δεσποτάτο του Μορέως. Το αξίωμά του ήταν κάτι σαν σημερινός πρωθυπουργός. Ο Φραγκόπουλος λοιπόν ήταν που ίδρυσε τη Μονή της Παντάνασσας η οποία εγκαινιάσθηκε επίσημα το 1428 και ήταν η τελευταία εκκλησία που οικοδομήθηκε στην καστροπολιτεία του Μυστρά.
Η Μονή κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας εξακολουθούσε και λειτουργούσε αφού η εκκλησία δεν μετατράπηκε ποτέ σε τζαμί. Θεωρείται ότι στο σύνολό του, είναι το κτήριο που έχει τις περισσότερες επιρροές από τη Δύση σε σχέση με τα υπόλοιπα κτίσματα του Μυστρά.
Ο τύπος της εκκλησίας είναι πιο συνηθισμένος στο Μυστρά. Συνδυάζει την τρίκλιτη βασιλική στο ισόγειο και τον σταυροειδή εγγεγραμμένο πεντάτρουλο στον όροφο. Εδώ σημείωσε πως σήμερα σώζεται μόνο μία ανοιχτή στοά, εκ των δύο που ήταν αρχικά.
- “Παίζουμε” μπάλα σε -> instagram – facebook & pinterest και δε χάνουμε τίποτα νέο!
- Γνώρισε τα νότια της Ελλάδας μας ακολουθώντας το Lakonia Travel στο instagramκαι στο facebook!
Είναι πράγματι παράξενο και κάπως οξύμωρο να έχει εγκαταλειφθεί (μετά από κρατική εντολή) ολόκληρη καστροπολιτεία και μέσα σε όλη αυτή την ερημιά να συναντάς ένα κατοικήσιμο μέρος. Η διαφορά είναι πασιφανής. Εκεί που περπατάς ανάμεσα σε χαλάσματα (πόσο λυπηρό αλήθεια για το πιο σημαντικό σωζόμενο βυζαντινό μνημείο της Ελλάδας…) να βρίσκεσαι σε μια εξώπορτα γεμάτη λουλούδια. Κι ίσως πιο κει να είναι δεμένος κι ένας γάιδαρος.
Τι κάνεις τώρα; μπαίνεις μέσα στη Μονή φυσικά!
Παντάνασσα το μοναδικό κατοικήσιμο κτήριο της καστροπολιτείας του Μυστρά
Η Μονή είναι χτισμένη κάτω από τα τείχη της Πάνω Πόλης και είναι ίσως το μοναδικό κτήριο του κάστρου που είναι ορατό από όλες σχεδόν τις γωνιές του. Ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική του γιατί εκτός από την εκκλησία διατηρούνται σε άριστη κατάσταση και τα κελιά καθώς και οι βοηθητικοί χώροι του μοναστηριού.
Μεγάλη εντύπωση προκαλεί η εξωτερική πέτρινη πρόσοψη της Μονής που παραπέμπει σε ένα πιο δυτικό αρχιτεκτονικό στυλ που καθόλου δε χαλάει τη συνολική εικόνα. Τουναντίον.
Όντας λοιπόν το μοναδικό κατοικήσιμο σημείο ολόκληρου το κάστρου είναι εμφανή η διαφορά από όλα τα υπόλοιπα κτήρια και τις εκκλησίες ακόμη κι από τα παλάτια τα οποία αναστηλώνονται τα τελευταία 40 (μη γελάς καθόλου) χρόνια…
Η θέα από το μπαλκόνι της εκκλησίας είναι μοναδική!
Ο χώρος είναι πάντα καθαρός, γεμάτος λουλούδια (ανάλογα την εποχή διαφορετικά) και κλήματα. Μην ξεχνάμε και το γάιδαρο που συνήθως είναι δεμένος έξω από το μοναστήρι. Η εκκλησία είναι ανοιχτή τις ώρες λειτουργίας του χώρου και φυλασσόμενη.
Οι μοναχές είναι πάντα πρόθυμες να μιλήσουν με τους επισκέπτες και να δώσουν πληροφορίες ή να κεράσουν κάτι από το κελί τους. Ειδικά με τα παιδιά, βγάζουν όλη τους την καλοσύνη!
Η Μονή της Παντάνασσας και οι Άγιοι Θεόδωροι θεωρούνται από τα σπουδαιότερα βυζαντινά μνημεία του Μυστρά.
Φαντάσου πως θα ήταν ο Μυστράς αν κατοικούνταν ακόμη
Κλείνοντας θέλω να σκεφτείς το εξής: καλύτερα, θέλω να κλείσεις τα μάτια και να φανταστείς πως θα ήταν αυτή η πολιτεία σήμερα, αν οι κάτοικοί της δεν είχαν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να μετοικίσουν στο νέο Μυστρά.
Εγώ πάντως νομίζω πως ο Μυστράς θα έμοιαζε με την ξακουστή Μονεμβασιά! Ξέρεις τα κτήρια δεν τα διατηρούν οι δημόσιες αρχές και οι υπηρεσίες όσο κι αν θέλουν ή αν προσπαθούν. Είναι άψυχες οι υπηρεσίες παρά το φιλότιμο των υπαλλήλων τους. Βλέπε παράδειγμα τα παλάτια των Παλαιολόγων που αναστηλώνονται από το 1982… κι “αναστηλωμό” δεν ε΄χουν.
Τα κτήρια που λες, αποκτούν ψυχή όταν τα περιποιούνται οι άνθρωποί τους. Τα παιδιά, οι άντρες, οι γυναίκες, οι παππούδες είναι που δίνουν ζωή στις πέτρες και τους τοίχους. Κι ακόμη αν θες, οι μυρωδιές, οι ήχοι της καθημερινότητας και τα χρώματα.
Δεν είναι ο εργάτης που θα πάει να κόψει τα χορτάρια ή να καθαρίσει από σκουπίδια γιατί η δουλειά του είναι πολύ συγκεκριμένη. Κι αυτό δεν του επιτρέπει να φυτέψει ένα λουλούδι ή να επισκευάσει κάτι.
Έτσι όλα ετούτα τα σπουδαία κτίσματα καταρρέουν και χάνονται στην αιωνιότητα. Εκείνα τα σημαντικά βυζαντινά μνημεία ίσως κάποτε να γίνουν ένας σωρός από πέτρες. Για να μη γίνει αυτό, πρέπει η πολιτεία να πάρει πολύ στα σοβαρά το ζήτημα.
Εγώ πάντως θέλω να είμαι αισιόδοξη.
Διάβασε ακόμη -> Μυστράς: ο θρύλος που δεν ξεθώριασε ποτέ και περιπλανήσου σε ολόκληρο το κάστρο!
#withlove
Ελένη
