Αν το δεις από ψηλά μοιάζει με αετοφωλιά, αν πλησιάσεις θα νιώσεις πως βρίσκεσαι σε ένα φρούριο καλά κρυμμένο – Αυτό είναι το Παλαιομονάστηρο στο Βρονταμά Λακωνίας.
Είναι αυτό που λέω και δε θα πάψω ποτέ να επιμένω: η Ελλάδα είναι ένας απέραντος πλούτος από μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και φυσική ομορφιά. Ακόμη και στον τόπο που ζούμε, γνωρίζουμε ελάχιστα από αυτά.
Μέσα από όλα αυτά που απαρτίζουν ένα μέρος, δημιουργείται κομμάτι – κομμάτι και η ιστορία του. Δεν υπάρχει πέτρα στη χώρα μας που να σηκώσεις και να μη βρεις ιστορία από κάτω.
Όλη αυτή η εξερεύνηση λοιπόν μας κάνει πλουσιότερους, σοφότερους και σίγουρα ανυπόμονους για την επόμενη “πέτρα”. Απορώ μόνο, ποιος μας κρατάει και δεν ξεκινάμε να εξερευνήσουμε κάθε πιθαμή του χωριού, της πόλης ή του νησιού μας.
Κάπως έτσι ένιωσα μόλις έφτασα σε αυτό ο το ιδιαίτερο μέρος που σου παρουσιάζω σήμερα. Εννοείται πως αγνοούσα την ύπαρξή του αλλά εξυπακούεται πως μόλις άκουσα γι αυτό, έτρεξα να το επισκεφτώ.
Παλαιομονάστηρο: η αετοφωλιά στο Βρονταμά Λακωνίας
Η ιστορία λοιπόν αυτού του μοναστηριού αφιερωμένο στη Θεοτόκο, στον Άγιο Νικόλαο και στο μεγαλομάρτυρα Νικήτα, ξεκινάει το 12ο αιώνα (ίσως και νωρίτερα). Επειδή δεν υπάρχουν αναφορές σχετικά με αυτό από τη βυζαντινή περίοδο, οι αρχαιολόγοι συμπεραίνουν την ηλικία του μοναστηριού βάση των τοιχογραφιών στο εσωτερικό του, με τις παλαιότερες να χρονολογούνται το 12ο αιώνα και τις νεώτερες το 16ο αιώνα. Οι περισσότερες από αυτές (80 στον αριθμό), σώζονται μέχρι σήμερα σε καλή κατάσταση.
Η επικρατέστερη εκδοχή για την αρχή της ιστορίας αυτού του μέρους είναι πως η σπηλιά (που αργότερα χτίστηκε η εκκλησία), λειτουργούσε αρχικά σαν ασκηταριό (μπορεί και από το 10ο αιώνα). Ίσως ήταν κι ένα από τα ασκηταριά του μοναχού Όσιου Νίκωνα ο οποίος χρησιμοποιούσε πολλές από τις σπηλιές στης περιοχής για να προστατεύεται, στη διάρκεια της ιεραποστολικής του δράσης στην ευρύτερη περιοχή.
Μέσα από τη μακρά ιστορία αυτού του με΄ρους που ελάχιστα γνωρίζουμε, εκείνο που τη σημάδεψε είναι η πολιορκία του μοναστηριού από τους Τούρκους στην επανάσταση του ’21, όπου ο μικρός χώρος στη σπηλιά του βράχου, αποτέλεσε τόπο μαρτυρίου για τους κατοίκους της περιοχής.
Tip -> Σημείωσε πως το συγκεκριμένο μικρό μοναστήρι (ανάμεσα σε πολλούς σπηλαιώδεις ναούς της περιοχής) ήταν και το μοναδικό που συνδέθηκε με τους αγώνες 1821.
Όταν ο Ιμπραήμ λεηλατούσε και κατέστρεφε την Πελοπόννησο to 1825, οι κάτοικοι του Βρονταμά στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν, κρύφτηκαν στο Παλαιομονάστηρο. Φτάνοντας ο στρατός του Ιμπραήμ στο χωριό, αμέσως καταλαβαίνει πως οι κάτοικοι κάπου κρύβονται. Ανακαλύπτουν τους κρυμμένους Βρονταμίτες στο Παλαιομονάστηρο αλλά λόγω της φυσικής του οχυρωματικής θέσης, δε μπορούν να φτάσουν μέσα. Προσπαθούν να έρθουν σε μια “συμφωνία” με τους κατοίκους για να τους χαρίσουν τη ζωή, αλλά δε αυτοί δε δέχονται.
Στις 15 Σεπτεμβρίου 1825, οι Τούρκοι πυρπολούν το μοναστήρι και περίπου 400 άνθρωποι πεθαίνουν από ασφυξία ή καίγονται ζωντανοί, αρνούμενοι να παραδοθούν στον εχθρό.
Το σπηλαιομονάστηρο στο σήμερα
Πολλά από τα ασκηταριά των μοναχών κατά τα πρώτα χρόνια του Βυζαντίου, αργότερα έγιναν μοναστήρια ή εκκλησίες. Οι χώροι αυτοί (που είναι πάρα πολλοί στην Ελλάδα) πολλές φορές χρησιμοποιήθηκαν σαν καταφύγια για να γλιτώσουν οι κάτοικοι τις επιδρομές ή να φυλαχτούν από εισβολείς. Μία τέτοια περίπτωση είναι και το Παλαιομονάστηρο του Βρονταμά Λακωνίας.
Το μοναστήρι λόγω της της φυσικής του θέσης στο βράχο της απότομης χαράδρας, μοιάζει με φρούριο. Γι αυτό το λόγο θεωρείται και καστρομονάστηρο.
Για να φτάσουμε λοιπόν εδώ θα χρειαστεί να κινηθούμε 5 χλμ νότια του χωριού Βρονταμά, στο δρόμο προς Σκάλα. Υπάρχει πάνω στο δρόμο ταμπέλα που μας ειδοποιεί που θα στρίψουμε. Στο εξής κινούμαστε όπως πηγαίνει ο δρόμος και σταματάμε μόνο όταν αυτός τελειώσει. Το λέω γιατί μερικά gps σταματάνε πολύ πριν τον τελικό προορισμό, πραγματικά στο πουθενά.
Ένας δρόμος υπάρχει για το Παλαιομονάστηρο και οδηγεί μόνο εκεί. Οπότε παρκάρεις, μόνο όταν δεν έχει άλλο! Μην ανησυχείς αν δεν βλέπεις κάτι άλλο πέρα από βουνά. Είπαμε, το μοναστήρι είναι καλά κρυμμένο.
Από δω και πέρα συνεχίζεις με τα πόδια ακολουθώντας το πλακόστρωτο μονοπάτι. Δε θα περπατήσεις πάνω από 10 λεπτά μέχρι να φτάσεις. Η πόρτα της αυλής είναι ανοιχτή αλλά όχι και η εκκλησία. Για να μπεις μέσα πρέπει πρώτα να έχεις συνεννοηθεί με τον ιερέα του Βρονταμά.
Αξίζει να μείνεις και να περιπλανηθείς στο χώρο. Παρατήρησε μέσα στη σπηλιά την κατασκευή των τεσσάρων φούρνων η οποία σώζεται σχεδόν άρτια. Επίσης κάτω από τα κελιά των μοναχών υπήρχε δεξαμενή για να συλλέγει το νερό της βροχής.
Όπως κατάλαβες από όσα διάβασες, αξίζει να φτάσεις ως εδώ. Το μέρος είναι μαγικό! Αν έχεις όρεξη (που έχεις, το ξέρω) ανέβα ως το κάστρο του Γερακίου – μικρό Μυστρά της Λακωνίας!
#With_TraVeL_LoVe
karidostouflo
