Το Μουσείο περιβάλλοντος Στυμφαλίας δημιουργήθηκε και λειτουργεί με τη φροντίδα του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς και φυσικά αποτελεί ένα στολίδι για την περιοχή.
Ξέρω πως μπορεί να φαντάζει κάπως αλλόκοτο να βλέπεις ένα μοντέρνο κτίριο πάνω από μια λίμνη απείρου φυσικού κάλλους. Μπορώ να σε διαβεβαιώ όμως πως το μουσείο έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μοιάζει απόλυτα εναρμονισμένο με το τοπίο χωρίς να αποτελεί την παραμικρή παραφωνία. Τόσο, που νομίζεις πως είναι μέρος του πολύχρωμου φυσικού καμβά ή πως αυτό το κτίριο υπήρχε εκεί ανέκαθεν.
Εδώ να τονίσω πως σε όσα μουσεία του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς έχω περιηγηθεί (Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα & Μουσείο Λαδιού και Ελιάς στη Σπάρτη) έχω βρει άπειρους λόγους για να τα επισκεφτώ ξανά. Πρόκειται για εξαιρετικές προσπάθειες που προσφέρουν γνώσεις (ενίοτε και αναμνήσεις!) και ξεχωριστές εμπειρίες. Εδώ δεν έρχεσαι να ξεπετάξεις μια έκθεση αλλά έρχεσαι για να γίνεις“πλουσιότερος”.
Το κάθε ένα από αυτά, επικεντρώνεται στις ασχολίες και στην παράδοση κάθε περιοχής ξεχωριστά. Εστιάζει στον τρόπο ζωής των παλαιότερων γενεών ενώ σε αρκετές περιπτώσεις η περιήγηση χάνεται πολύ μακριά στο χρόνο. Έτσι, έχουμε την ευκαιρία να γνωρίζουμε σε βάθος τη φιλοσοφία, τα προϊόντα, τις παραδόσεις και τα έθιμα αυτών των περιοχών.
Επίσκεψη στο Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας
Το Μουσείο Περιβάλλοντος λοιπόν στη Στυμφαλία αφορά μία παρουσίαση της ζωής των ανθρώπων που έζησαν κι εργάστηκαν στα περίχωρα της λίμνης τις προηγούμενες δεκαετίες. Αν ξεχάσουμε το σήμερα που η ελληνική ύπαιθρος όλο κι ερημώνει, πριν από αρκετά χρόνια τα περισσότερα μέρη της Ελλάδας μακριά από τα αστικά κέντρα έσφυζαν από ζωή. Άνθρωποι καλλιεργούσαν τη γη, κυνηγούσαν και ασχολούνταν με την κτηνοτροφία ή τη μελισσοκομία και προσαρμόζονταν στους τόπους τους ανάλογα τις εκάστοτε συνθήκες.
Περισσότερο ταξίδι στο χρόνο λοιπόν αυτή η εμπειρία και λιγότερο περιήγηση σε εκθεσιακό χώρο. Θυμήσου πως πέρα από τα εκθέματα, μια σειρά από μακέτες οι οποίες μπαίνουν σε λειτουργία και μια σειρά από σύντομο οπτικοακουστικό υλικό στους χώρους του μουσείου, συμπληρώνουν με τον καλύτερο τρόπο αυτό το πρωτότυπο ταξίδι.
Σκοπός της προσπάθειας αυτής είναι η οικολογική ευαισθητοποίηση του κοινού και η διάσωση της γνώσης για τα παραδοσιακά επαγγέλματα της περιοχής. Μην ξεχνάμε, ότι πολύ πριν γίνουμε αχόρταγοι καταναλωτές, οι πρόγονοί μας ζούσαν αρμονικά με το περιβάλλον χωρίς να προξενούν ζημιές. Και πολύ πριν η τεχνολογία λύσει τα “προβλήματά” μας, οι παππούδες μας είχαν βρει εναλλακτικές.
Κατά την περιήγηση στεκόμαστε στα εκθέματα και διαβάζουμε τις επιγραφές που μας δίνουν αναλυτικές λεπτομέρειες για το κάθε ένα από αυτά. Πολλά από τα αντικείμενα που παρουσιάζονται στις αίθουσες της έκθεσης μπορεί να είναι άγνωστα στους περισσότερους. Γι αυτό κρίνεται απαραίτητο να διαθέσουμε λίγο χρόνο ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τη χρησιμότητα αυτών των πραγμάτων στο παρελθόν.
Για κάποιους άλλους όμως, πολλά από τα εργαλεία ή τα σκεύη ίσως να είναι μια επιστροφή στα παιδικά τους χρόνια ή στις αναμνήσεις τους. Μπορεί να φαντάζει μακρινή εκείνη η εποχή που στην καθημερινότητα ήταν πολύ γνώριμα αυτά τα αντικείμενα. Στην πραγματικότητα όμως όλος αυτός ο θαυμαστός κόσμος απέχει μόνο μερικές δεκαετίες από την εποχή μας.
Περιήγηση στους χώρους του μουσείου και εκθέματα
Ξεκινώντας λοιπόν την περιήγησή μας, παρατηρούμε πως δημιουργήθηκε η λίμνη πατώντας το κουμπί της μακέτας. Εδώ παρακολουθούμε το μίνι ντοκιμαντέρ με τη σχετική υδάτινη αναπαράσταση. Προχωρώντας στεκόμαστε στα αποτυπωμένα ίχνη ζώων και στα είδη δέντρων της λίμνης. Μην ξεχνάς πως σε πολλά σημεία υπάρχει πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό για την καλύτερη κατανόηση του περιεχομένου του μουσείου.
Το ανοιχτό ενυδρείο που αναπαριστά τη λίμνη είναι και το μοναδικό πανελλαδικά τέτοιου είδους έκθεμα. Τα ψάρια στο ενυδρείο ονομάζονται Phoxinellus stymfalicious και είναι ακριβώς αυτά που ζουν και στη λίμνη. Μάλιστα έχουν την ιδιαιτερότητα να επιβιώνουν ακόμη κι αν στερέψει το νερό αφού μπορούν και ζουν μέσα στη λάσπη του πυθμένα.
Οι επόμενοι χώροι φιλοξενούν υλικό από την κτηνοτροφία, τη μελισσοκομία και την αγροτική ζωή της περιοχής. Παλιά εργαλεία, εξοπλισμός αλλά και φορεσιές για τους ανθρώπους και τα ζώα. Η καθημερινότητα ολόκληρων γενεών σε μια ολοκληρωμένη και πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση.
Τέλος, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων φιλοξενούνται εκθέσεις οι οποίες ανανεώνονται συχνά ενώ συχνά πραγματοποιούνται πολιτιστικά δρώμενα και εκδηλώσεις.
Θεωρώ πολύ σημαντικό να επισκεπτόμαστε τέτοιους χώρους για να μην ξεχνάμε τις ρίζες μας. Η κληρονομιά μας από τις προηγούμενες γενιές γίνεται η στιβαρή γέφυρα που ενώνει το παρελθόν με το μέλλον. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνουν οι νεότεροι και θυμούνται οι γηραιότεροι.
Το κόστος επίσκεψης στα μουσεία Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς είναι συμβολικό. Η εμπειρία όμως είναι ανεκτίμητης αξίας.
#TravelDrops_by
karidotsouflo
2 comments
Συγχαρητήρια
Αναπλ. Καθηγητής Χρήστος Καρύδης
Πρόεδρος Τμήματος Περιβάλλοντος Ιονίου Πανεπιστημίου
Ευχαριστούμε θερμά!