Στην Ελλάδα, τα υπέροχα πέτρινα, τοξωτά ή όχι γεφύρια θα έπρεπε να αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία, εναλλακτικού τουρισμού!
Χρόνος ανάγνωσης: Πάρε το χρόνο σου, δεν ξέρω που θα μας πάει αυτό το “ταξίδι”!
Την πρώτη φορά, που αντίκρισα ένα τέτοιο πέτρινο γεφύρι στο πουθενά (περίπου δηλαδή), κάθισα και το καμάρωνα για ώρα πολλή. Αρχικά με εντυπωσίασε η τελειότητά του και η παλαιότητά του. Μολονότι, δε μπορώ να πω με βεβαιότητα ποια περίπου χρονολογία κατασκευάστηκε, μπορώ να πω με σιγουριά πως η τεχνική του χτισίματος της πέτρας, είναι κάτι το ασύλληπτα μοναδικό!
Το αμέσως πιο εντυπωσιακό σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι πως οι άνθρωποι κουβαλούσαν με τα χέρια και με τη βοήθεια ζώων τις πέτρες, τα εργαλεία και ό, τι άλλο χρειαζόντουσαν, για να κατασκευάσουν αυτά τα μικρά θαύματα της λαϊκής αρχιτεκτονικής. Και πραγματικά, δίχως ίχνος υπερβολής, τέτοια τοξωτά πέτρινα γεφύρια, συναντάμε παντού. Ακόμη και στο πιο απίθανα μέρη! Πράγμα που μας δείχνει την αναγκαιότητά τους σε μια μακρινή ζωή, που μόνο σαν όνειρο μπορούμε να τη φανταστούμε.
Εννοείται πως μέσα σε όλα τα παραπάνω, δεν πρέπει να παραλείπουμε την ικανότητα των πρωτομαστόρων και των τεχνιτών. Άνθρωποι που αποκτούσαν τη γνώση, βάση της εμπειρίας και της λογικής και όχι στα θρανία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι η ελληνιστική γέφυρα της παρακάτω φωτογραφίας (Ξηροκάμπι Λακωνίας), το οποίο χτίστηκε περίπου το 100 π.Χ. Και ναι! βρίσκεται μέχρι σήμερα σε λειτουργία.
Ελλάδα: η χώρα με τα αμέτρητα πέτρινα γεφύρια
Αν σκεφτούμε λίγο πιο ώριμα και αφήσουμε στην άκρη τους ρομαντισμούς, θα δούμε πως τέτοιες κατασκευές πριν από αιώνες, δεν εξυπηρετούσαν μόνο την αισθητική των κατοίκων αυτών των περιοχών, αλλά κάτι πολύ πιο ουσιώδες και πρακτικό για την καθημερινότητά τους. Μέσω αυτών των γεφυριών, ένωναν τα ποτάμια και μπορούσαν να περνούν απέναντι οι ίδιοι, να μεταφέρουν πράγματα, να φτάνουν μακριά. Ωστόσο, από πουθενά δεν έλειψε η αισθητική αρτιότητα!
Τα γεφύρια, χτίζονταν λιθαράκι λιθαράκι με μαθηματική ακρίβεια για να μη γκρεμίσουν. Και μάντεψε… αιώνες τώρα: στέκουν ακόμα όρθια. Σε αντίθεση με κάποιες σημερινές περιπτώσεις που ενώ διαθέτουμε εργαλεία, μέσα και σπουδές, με την πρώτη κακοκαιρία, εξαφανίζονται ολόκληρα έργα. Θα μου πεις και τότε, δεν υπήρχαν αστοχίες; Σαφώς και υπήρχαν. Καθώς όμως οι μάστορες γνώριζαν καλά μία τέχνη, εμπειρικά και όχι θεωρητικά, οι αστοχίες ήταν πολύ λιγότερες. Και δεν θα το πάω παραπέρα, ώστε να μιλήσω για άλλου είδους συμφέροντα, τα οποία μπορεί ενδεχομένως, να επηρεάσουν ένα τέτοιο έργο.
Και γιατί πέτρα και όχι ξύλο, για την κατασκευή ενός τέτοιου έργου; Σωστή κι αυτή η ερώτηση. Διότι η πέτρα είναι πολύ πιο ανθεκτική από το ξύλο και την βρίσκεις… παντού. Για μια ξύλινη κατασκευή, θα έπρεπε να βρεις την πρώτη ύλη από κατάλληλους κορμούς δέντρων και να τη μεταφέρεις από πολύ μακριά. Οι πέτρες όμως βρίσκονται κυριολεκτικά οπουδήποτε με την κατάλληλη επεξεργασία, χρησιμοποιούνται άμεσα. Τέλος, εννοείται πως ένα πέτρινο γεφύρι, είναι πολύ πιο σίγουρο, σταθερό και χρειάζεται πολύ λιγότερη συντήρηση.
Karidotsopuflo Tip: Κάπου διάβασα πως η μεγαλειώδης εφεύρεση του τόξου των γεφυριών, είναι η αντίστοιχη επινόηση του τροχού στη μηχανολογία!
Η λαϊκή αρχιτεκτονική σε αντίθεση με τις σύγχρονες κατασκευές
Για να δημιουργηθεί το τόξο στο γεφύρι, πολλές φορές φτιαχνόταν ένα καλούπι από ξύλο και σε εκείνη τη βάση, ξεκινούσε το χτίσιμο της πέτρας. Φανταστείτε με πόση μαθηματική ακρίβεια έμπαιναν στις θέσεις τους, πέτρες και πετραδάκια, για να “κουμπώσουν” μεταξύ τους, δημιουργώντας μια τόσο γερή κατασκευή.
Μικρά θαύματα της αρχιτεκτονικής! Κάτι το οποίο φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία, στον ποταμό Αλφειό. Κάτω βλέπουμε την περίφημη πέτρινη γέφυρα της Καρύταινας , η οποία κατασκευάστηκε κάπου το 13ο αιώνα. Ακριβώς από πάνω, βρίσκεται η σύγχρονη γέφυρα για τα αυτοκίνητα. Σαφώς η διαφορά στην αισθητική είναι εμφανής. Κάτω έχουμε ένα κόσμημα της αρχιτεκτονικής που δεν στερεί επ’ ουδενί σε αντοχή, ενώ ακριβώς από πάνω έχουμε μια ψυχρή κατασκευή.
Αξίζει να αναφέρουμε πως πολλά από τα γεφύρια της Ελλάδας, χρηματοδοτούνταν από ιδιώτες. Λογικό, αν σκεφτούμε πως οι έμποροι, προφανώς θα ήθελαν να επεκταθούν και σε άλλες περιοχές, αλλά δεν υπήρχε τρόπος να περάσουν τα ποτάμια. Ή σε άλλες περιπτώσεις, δυο αντικριστά χωριά δε μπορούσαν να επικοινωνήσουν το χειμώνα, επειδή φούσκωνε το ποτάμι.
Μάλιστα κάποια γεφύρια, όπως αυτά της Κόνιτσας, είχαν κρεμασμένο ένα καμπανάκι στην καμάρα τους. Όταν φύσαγε πολύ, αυτό χτύπαγε και προειδοποιούσε τους περαστικούς, να μη διαβούν τη γέφυρα γιατί αυτό ήταν επικίνδυνο.
Τα πέτρινα γεφύρια στην Ελλάδα, αποτελούν ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο της μηχανικής, της αρχιτεκτονικής και στις μέρες μας, του εναλλακτικού τουρισμού. Αξίζει να γνωρίζουμε κάτι από την ιστορία τους!
#Exploring_nature by
karidostouflo
